Amerikan merkez bankası FED ocak ayı toplantısında faizleri sabit tuttu. Lakin salgın döneminde piyasaya sürdüğü 9 trilyon dolara ulaşmış para miktarını geri çekme konusunda
güçlü mesajlar verdi.2008 krizinde (mortgage) başlayan süreçte 4 trilyon usd basılmıştı,bunun sonucuna ABD ekonomisinde enflasyona neden olmaması için dönemin FED başkanı Bernanke 2013 yılında faiz artırımlarının başlayacağını ilan etmişti.O tarihlerde de dünyadaki dolaşan dolar ülkesine geri dönmüş Türk ekonomisinde kurların artmasına dolayısyla maliyetlerin artmasına neden olurken ekonomi durağanlaşmıştı.
ocak/2022 de FED Başkanı Powell önümüzdeki dönem için ise oldukça güçlü mesajlar verdi. Yine faiz artıracağını ifade etmesi beklenilen herkesin beklediği husus idi. Kesin tarihler olmamasına rağmen tahminler Mart/2022 ayında faizlerin artmaya başlayacağını,dolaşımdaki para miktarının azaltılmasının da bu tarihten sonra olacağını ifade etmiştir.
Ülkemizde bir görüş var ''FED faiz artırımı bizi etkilemez çünkü ülkemizde sıcak para az kaldı'' bu doğru değildir.
Konu sadece ülkedeki sıcak paranın artan faizler ve azaltılan para miktarı ile Amerikaya dönmesi değil maalesef (Sıcak para tabiri yatırım için değil faiz kazanımı için gelen hazine bonusu,tahvil vb. faiz getirisi için gelen yabancı para için kullanılır)
Powell yaptığı toplantıda ABD 'de enflasyon çok yüksek, bilançonun (basılan paranın) çok fazla olduğu vurgusunu yaptı.Buradan çıkarılacak sonuç nedir.
Eğer enflasyon ABD'yi tehdit ediyor ise FED'in çok hızlı ve sert şekilde faiz artırımı yapacağı ve bilançoyu daraltmaya gideceğidir.
PEKİ NE OLACAK;Bu bahar faiz artırımı olacak,ve paralar ülkesine geri dönecek.Ülkemiz yukarıda ifade ettiğim fazi artırımından etkilenmez görüşü söylediği gibi etkilenmeyecek mi. tabiki HAYIR.
Faizler arttığında Dünyadaki usd faizleri artacak,bu artış Ülkemizin dış borçlarındaki faiz oranlarını artıracak dolayısıyla borç yükümüz daha da artacak.
Bankalarımızın ve şirketlerimizin aldığı kredilerin maliyetleri de artacaktır.Kredi maliyetleri arttığını bunu kullananların da maliyetleri aratacağı olağan sonuçtur.
Firmaların maliyetleri arttığı zaman ise,ürettikleri ürünlerin maliyetleri artacağından bu artışlar tüketiciye yansıyacaktır.Bu döngü Enflasyon sonucunu doğuracak ve maalesef TL nin değeri düşecektir.
Başka bi açıdan bakar isek;Dünyada dolaşan dolar azaldığında doların değeri ne olacaktır. elbette artacaktır.Konu Ülkemizden çıkacak sıcak para miktarı ile pek de ilişkili değildir. Dünya üzerindeki DXY yani dolar endeksi (doların belli başlı 6 majör paraya karşı değerini gösteren endeks)yukarı giderken bizde dolar/tl yerindemi sayacaktır?
Maalesef ülkemiz pek çok ürünü ithal ediyor, bundan dolayıdır ki doların fiyatından maksimum etkilenen ülke durumundayız.
TL/USD değerini FED faiz artışının yüksekliği ve sıklığı belirleyecektir.
BURADA İFADE EDİLENLER KESİNLİKLE YATIRIM TAVSİYESİ DEĞİLDİR.SADECE Bİ ANALİZDİR.Eğer ekonomi yönetimi tarafından önlem alınmaz ise ekonomimiz çok ama çok fazla etkileneceği kanaatindeyim.
Politika faizi indirilmesi ticari kredi faizlerini indirmediği gibi yükseltmiştir.Bu politika sürdürülmesi ve fed faiz artırımı için önlem alınmaz ise kurun nereye ulaşacağı/ulaşabileceğini öngörmek çok da zor değildir.